Pasja zrodzona z okazji, Izba stworzona z pasji
Początek Izbie Pamięci Drogownictwa w Skwierzynie dały znaleziony na poboczu drogi kamień milowy w formie obelisku i walec doczepny (konny). Kamień milowy ocalał dzięki interwencji ówczesnego kierownika Obwodu Drogowego w Skwierzynie Stanisława Brzezińskiego, który zdemontował i ustawił na terenie Obwodu obelisk, udaremniając tym samym jego pozyskanie przez kamieniarzy. Był to bowiem bardzo cenny dla kamieniarzy materiał, który zapewne wykorzystaliby do produkcji nagrobków. Walec został natomiast ocalony od złomowania.
Ratując od zniszczenia te dwa świadectwa historii drogownictwa pan Stanisław nie miał pojęcia jak cenne eksponaty ocalił od zapomnienia. Dopiero, gdy zaineresowany ich pochodzeniem dowiedział się, że kamienny obelisk nie jest zwykłym obeliskiem, a swoistym znakiem drogowym, który został ustawiony przy drodze na początku XIX w., uzmysłowił sobie jak ważną rzecz udało mu się zrobić. I tak rozbudziła się w nim pasja poszukiwania i gromadzenia pamiątek historii drogownictwa. Z czasem nazbierało się ich tak wiele, że w 1980 roku na terenie Obwodu Drogowego stworzono Izbę Pamięci Drogownictwa, której zbiory są prezentowane zainteresowanym do dziś, zarówno jako ekspozycja zewnętrzna jak i w pomieszczeniach Izby w budynku Obwodu Drogowego. Opiekunem Izby jest nadal jej założyciel – pan Stanisław Brzeziński, ale już na emeryturze.
Ciekawostka
Słupy milowe służyły jako element ułatwiający czytelny pobór opłat pocztowych przesyłek towarowych jak również podstawę do naliczania opłat za przewóz osób (informacja uzyskana na podstawie „Słupy i kamienie milowe w lubuskiem” autorów Olafa Grella, Andra Kaisera i Herberta Limana).
Pozyskany eksponat do Izby Pamięci znalazł lokalizację pomiędzy m. Skwierzyna (Schwerin Warthe) a Chełmskiem (Gollmutz). Słupy milowe były niezbędnym elementem wyposażenia drogi i objęte ochroną prawną dlatego szef policji wydał rozporządzenie w którym czytamy „kto uszkodzi znak milowy, płaci oprócz kosztów naprawy 1 talara.
Izba otwarta dla zwiedzających
Wielkość zbiorów w chwili obecnej wynosi 347 egzemplarzy różnego rodzaju pamiątek związanych z drogownictwem. Są wśród nich między innymi: walec konny, zbiór kamieni milowych, drogowskazy kamienne i ramienne, znaki drogowe, urządzenia drogowe (pachołki, poręcze, słupki informacyjne), woluminy, sprzęt drobny roboczy, dokumentacje, pamiątki – dokumenty osobiste (np. nakazy pracy) wycofany sprzęt laboratoryjny i drogowy, odznaczenia itp.
Wystawa jest czynna w pełnym zakresie we wtorki i środy od godziny 8 do 13 oraz w czwartki od godziny 8 do 11 – zwiedzanie części otwartej – zewnętrznej czynne jest praktycznie od świtu do zmroku.
Izba mieści się w Skwierzynie na terenie Obwodu Drogowego - ul. Gorzowska 17a.
W celu odwiedzin w Izbie Pamięci Drogownictwa nie zachodzi potrzeba umawiania się w dni obecności opiekuna, jeśli jednak zachodzi potrzeba odwiedzin w innych niż normalne godziny funkcjonowania lub dni (np. sobota) to wystarczy kontakt z opiekunem: tel. 95 1770115 oraz 601 965 478 lub e-mail: sbrzezinski@gddkia.gov.pl
Świadectwa historii w terenie
Oprócz zabytków i pamiątek zgromadzonych w Izbie Pamięci, wiele z nich można spotkać również przy drogach. To słupy milowe, półmilowe, graniczniki, przepusty kamienne a nawet nawierzchnia z kotki w Strzelcach Krajeńskich i most w Krośnie Odrzańskim. Kilka z nich prezentuje nam pan Stanisław, którego możemy posłuchać na: https://twitter.com/GDDKiA_ZG
Okruchy historii zakopane w ziemi
Nie tylko zabytki drogownictwa udało nam się uratować. Dołożyliśmy również swoją cegiełkę do ratowania innych eksponatów np.:
- Przenosiliśmy bunkier z trasy przyszłej drogi S3:
https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/12251/Bunkier-na-S3 - Przenosiliśmy zaporę przeciwczołgową z terenu budowy ronda:
https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/19954/Zapora-czolgowa-na-drodze-krajowej
https://www.archiwum.gddkia.gov.pl/pl/a/20028/Fotorelacja-z-przeniesienia-zapory-czolgowej
