11 grudnia 2013 roku Parlament Europejski i Rada Unii Europejskiej wydały rozporządzenie nr 1316/2013 ustanawiające Instrument „Łącząc Europę” (Connecting Europe Facility - CEF) - fundusz, przeznaczony na realizację projektów infrastrukturalnych w dziedzinie transportu, energetyki i telekomunikacji.
Instrument „Łącząc Europę” ma przyczynić się do zrównoważonego wzrostu, który będzie sprzyjał włączeniu społeczeństwa poprzez tworzenie nowoczesnych sieci transeuropejskich o wysokiej wydajności. CEF przyniesie korzyść dla całej Unii Europejskiej jako stymulator wzrostu konkurencyjności oraz spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej w ramach rynku wewnętrznego.
Zgodnie z rozporządzeniem 1316 budżet CEF wynosi 33,242 mld €.
Na sektor transportu przeznaczono 26,250 mld €, z czego kwotę 11,305 mld € przeniesiono z Funduszu Spójności, do wykorzystania przez Państwa Członkowskie, uprawnione do finansowania z FS.
Priorytet w sektorze transportu ma być przyznawany projektom zwiększającym połączenia z miejscami zagrożonymi wykluczeniem oraz generującym wspólne inwestycje między państwami członkowskimi.
Podstawową formą pozyskiwania środków finansowych z CEF mają być konkursy.
Dla sektora transportowego pierwszy z nich ogłoszony został przez zarządzającą instrumentem agencję INEA (Innovation & Networks Executive Agency, następca TEN-T Executive Agency) we wrześniu 2014.
GDDKiA zgłosiła do niego projekt "Budowa drogi ekspresowej S61 Ostrów Mazowiecka - Budzisko (granica państwa)" o wartości 7,441 mld zł (1,758 mld €), przy czym wnioskowane dofinansowanie wynosi 3,768 mld zł (0,895 mld €).
Rozstrzygnięcie konkursu nastąpiło w lipcu 2015 roku.
Wsparcie INEA zostało ograniczone do odcinka: obwodnica Szczuczyna (II jezdnia) – Budzisko, zaś dofinansowanie z CEF wynosi 414,44 mln € (tj. 1,754 mld zł). Szczegółowe informacje na temat tego projektu znajdują się pod adresem:
Ponadto wsparcie ze środków CEF otrzymały 2 projekty typu multi-applicant, dotyczące wdrażania Inteligentnych Systemów Transportowych (ITS), w których uczestniczy GDDKiA:
- EU ITS Platform o wartości 14,79 mln EUR; dofinansowanie CEF 7,39 mln EUR);
- CROCODILE 2 o wartości 41,28 mln EUR; dofinansowanie CEF 8,26 mln EUR.
Drugi konkurs dla sektora transportu INEA ogłosiła w 2015 r. (z terminem składania wniosków do lutego 2016 r.).
Projekty zgłoszone przez GDDKiA do II konkursu CEF to:
1.Budowa drogi ekspresowej S3 Legnica - Lubawka (granica państwa)
2.Budowa drogi ekspresowej S69 Bielsko Biała - granica państwa, odcinek obejście Węgierskiej Górki
3. Krajowy System Zarządzania Ruchem Drogowym na sieci TEN-T - etap I
Komisja dokonała oceny złożonych wniosków. Wszystkie projekty złożone przez GDDKiA uzyskały pozytywną ocenę, jednak ze względu na ograniczoną dostępność środków w drugim konkursie, jedynie projekt Krajowy System Zarządzania Ruchem Drogowym na sieci TEN-T – etap I uzyskał dofinansowanie z CEF. Szczegółowe informacje na temat tego projektu znajdują się pod adresem:
W ramach trzeciego konkursu dla sektora transportu, w lutym 2017 r. GDDKiA złożyła dwie aplikacje:
1. Budowa drogi ekspresowej S3 Bolków - Lubawka (granica państwa)
2. Budowa drogi ekspresowej S1 Pyrzowice - granica państwa, odcinek obejście Węgierskiej Górki
Oba wnioski zostały dobrze ocenione, jednak ze względu na ograniczenia budżetowe nie zostały rekomendowane do dofinansowania w ramach CEF.
Ogólne informacje nt. CEF znajdują się także pod następującym adresem: https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/strony/o-funduszach/zasady-dzialania-funduszy/program-laczac-europe/