viatoll 
PLPL
BIP 

ODDZIAŁY:

GDDKiA Oddział Gdańsk Oddział Olsztyn Oddział Białystok Oddział Warszawa Oddział Lublin Oddział Bydgoszcz Oddział Poznań Oddział Szczecin Oddział Zielona Góra Oddział Łódź Oddział Wrocław Oddział Opole Oddział Katowice Oddział Kraków Oddział Kielce Oddział Rzeszów Oddział Szczecin Oddział Gdańsk Oddział Olsztyn Oddział Białystok Oddział Zielona Góra Oddział Poznań Oddział Bydgoszcz Oddział Warszawa Oddział Wrocław Oddział Łódź Oddział Kielce Oddział Lublin Oddział Opole Oddział Katowice Oddział Kraków Oddział Rzeszów

Oddział w Bydgoszczy
ul. Fordońska 6
85-085 Bydgoszcz

tel. centr. 52 323 45 00
fax 52 323 45 04
NIP 554-22-52-485

e-mail: sekretariat_byd@gddkia.gov.pl

Oddział w Gdańsku
ul. Subisława 5
80-354 Gdańsk

tel. centr. 58 511 24 00
fax 58 511 24 05
NIP 584-24-56-536

e-mail: sekretariat_gdansk@gddkia.gov.pl

Oddział w Białystoku
ul. Zwycięstwa 2
15-703 Białystok

tel. centr. 85 664 58 00
fax 85 651 37 83
NIP 542-27-52-914

e-mail: sekretariat_bialystok@gddkia.gov.pl

Oddział w Katowicach
ul. Myśliwska 5
40-017 Katowice

tel. centr. 32 258 62 81
fax 32 259 87 10
NIP 954-24-02-923

e-mail: kat_sekretariat@gddkia.gov.pl

Oddział w Kielcach
ul. Paderewskiego 43/45
25-950 Kielce

tel. 41 34 03 900, 41 345 74 31
fax 41 366 48 04
NIP 657-03-86-703

e-mail: sekretariat_kielce@gddkia.gov.pl

Oddział w Krakowie
ul. Mogilska 25
31-542 Kraków

tel. centr. 12 417 25 00
fax 12 411 01 18
NIP 675-12-72-475

e-mail: sekretariat_krakow@gddkia.gov.pl

Oddział w Lublinie
ul. Ogrodowa 21
20-075 Lublin

tel. 81 532 70 61
fax 81 743 71 68
NIP 712-24-27-134

e-mail: sekretariat_lublin@gddkia.gov.pl

Oddział w Łodzi
ul. Irysowa 2
91-857 Łódź

tel. centr. 42 233 96 00
fax 42 233 96 08
NIP 725-17-13-273

e-mail: sekretariat_lodz@gddkia.gov.pl

Oddział w Olsztynie
ul. Warszawska 89
10-083 Olsztyn

tel. centr. 89 521 28 00
fax 89 527 23 07
NIP 739-32-79-711

e-mail: sekretariat_olsztyn@gddkia.gov.pl

Oddział w Opolu
ul. Niedziałkowskiego 6
45-085 Opole

tel. centr. 77 401 63 00
fax 77 454 44 68
NIP 754-00-03-773

e-mail: sekretariat_opole@gddkia.gov.pl

Oddział w Poznaniu
ul. Siemiradzkiego 5a
60-763 Poznań

tel. centr. 61 866 88 21
fax 61 864 63 69
NIP 779-21-73-262

e-mail: sekretariat_poznan@gddkia.gov.pl

Oddział w Rzeszowie
ul. Legionów 20
35-959 Rzeszów

tel. centr. 17 853 40 71 do 74
fax 17 853 64 84
NIP 813-11-06-223

e-mail: sekretariat_rzeszow@gddkia.gov.pl

Oddział w Szczecinie
Al. Bohaterów Warszawy 33
70-340 Szczecin

tel. centr. 91 432 53 00
fax 91 484 39 97
NIP 852-23-53-687

e-mail: sekretariat_szczecin@gddkia.gov.pl

Oddział w Warszawie
ul. Mińska 25
03-808 Warszawa

tel. centr. 22 209 25 00
fax 22 698 60 45
NIP 113-20-97-244

e-mail: sekretariat_warszawa@gddkia.gov.pl

Oddział w Wrocławiu
ul. Powstańców Śląskich 186
53-139 Wrocław

tel. centr. 71 334 73 00
fax 71 367 17 69
NIP 899-24-41-331

e-mail: sekretariat.wroclaw@gddkia.gov.pl

Oddział w Zielonej Górze
ul. Boh. Westerplatte 31
65-950 Zielona Góra

tel. centr. 68 327 10 68
fax 68 325 34 68
NIP 929-01-16-588

e-mail: sekretariat_zga@gddkia.gov.pl

Serwis GDDKiAGDDKiAZ historii drogownictwa

Ocalić od zapomnienia

07-12-2005
Zainteresowanie zabytkami techniki, gromadzenie i zabezpieczanie okazów przemysłu w Polsce rozpoczęło się już w XIX wieku.

W okresie międzywojennym zostały zgromadzone bardzo bogate zbiory, które wyeksponowano na wystawach w powołanym Muzeum Techniki i Przemysłu w Warszawie. Również w tym okresie powołano do życia Muzeum komunikacji, w którym utworzono Dział Dróg Kołowych i ciekawa wystawę, posiadająca kilkaset unikalnych eksponatów. Niestety wybuch II wojny światowej i działania wojenne spowodowały, że liczne i cenne eksponaty uległy zniszczeniu.

            Po wojnie środowiska techniczne podjęły energiczne i skuteczne działania żeby reaktywować muzea techniczne. W 1955 roku na wniosek Naczelnej Organizacji Technicznej powstało Muzeum Techniki jako placówka tej organizacji. W powstałym muzeum na salach wystawowych wyeksponowano kilka eksponatów związanych z techniką drogową i mostową, bo zbiory przedwojenne przepadły bezpowrotnie. Drogowcy chcieli, żeby ich dorobek, osiągnięcia techniczne i pamiątki byłe eksponowane w muzeach ale wszelkie próby nie powiodły się. Przełom na plus nastąpił dopiero w latach 70-tych, kiedy to w ówczesnym Centralnym Zarządzie Dróg Publicznych powołano stanowisko specjalisty ds. ochrony zabytków techniki drogowej i mostowej.

Zasłużeni pracownicy drogownictwa, by wspomnieć inż. Zenona Krogulca, inż. Władysława Filippoto, inż. Leona Nowickiego, inż Konrada Jabłońskiego, inż, Jerzego Dudę i wielu pracowników DODP i Rejonów wypracowało bardzo ciekawe formy ochrony zabytków zabezpieczania i gromadzenia cennych eksponatów. Na szczególne wyróżnienie zasługuje pomoc organizacji technicznej SITK, która powołała do życia Komisję Główną Ochrony Zabytków Techniki. Jej członkowie bardzo aktywnie włączali się do pracy na rzecz zabytków drogownictwa. Powstało kilka ekspozycji, skansenów i izb pamięci. Zabezpieczono i zachowano kilka tysięcy eksponatów, w tym wiele unikatowych egzemplarzy odnowiono. Większość tych zbiorów zgromadzono i wyeksponowano w Szczucinie na placu po byłym obwodzie drogowym przy drodze krajowej nr 73 Kielce – Tarnów.

Wśród zbiorów znajdują się pamiątki o tematach:

 

Drogi – dokumentacje drogowe, ewidencja, plany liniowe, znaki drogowe i tablice, opisy, symbole, instrukcje, podręczniki, medale, książki o tematyce drogowej


f1.jpg

Mosty – dokumentacje i projekty mostów, modele, fragmenty zachowanych konstrukcji zabytkowych obiektów mostowych już nieistniejących, książki i podręczniki


f2.jpg

Przyrządy pomiarowe – instrumenty, aparaty geodezyjne jak: busole, niwelatory, teodolity, węgielnice, tyczki, taśmy, kliny, piony, goniometry.


f3.jpg

Narzędzia drogowe – kilofy, łopaty, grace, oskardy, drągi, widły, grabie, szczotki, młotki, kleszcze, taranki, łaty, taczki, świdry, piły, szpilki, tłuki.

f4.jpg f5.jpg

Mundury służbowe pracowników drogownictwa – mundury dróżników, nadzorców, drogomistrzów, kierowników obwodów, emblematy, ubrania robocze i sprzęt ochrony osobistej.


f6.jpg

Dokumenty – zarządzenia, ewidencje, dzienniki budowy, kwity, akta osobowe, instrukcje, druki, księgi, formularze, korespondencje, mapy


f7.jpg

Laboratorium drogowe – sita, kolby, wstrząsarki, wagi, formy do próbek, przyrządy do badań lepiszcz bitumicznych i materiałów drogowych, normatywy, recepty.


f8.jpg

Biblioteka archiwalna – książki zabytkowe, broszury, wydania, periodyki, foldery, mapy, atlasy, katalogi, kroniki, monografie, bibliografie, albumy, czasopisma drogowe.

Fotografie – obiektów, maszyn, zasłużonych osób, negatywy, filmy, przeźrocza, obrazy o tematyce drogowej, zdjęcia dokumentacyjne.


f9.jpg

f10.jpg

Skansen maszyn drogowych – zrywarki, kruszarki, kociołki, kotły, spycharki, równiarki, pompy, walce konne i mechaniczne, kultywatory, pługi, brony, lokomobile, otaczarki, koleby, szczotki mechaniczne.


f11.jpg


f12.jpg


f13.jpg

Zasłużeni dla drogownictwa – portrety osób, osobiste dokumenty, legitymacje, świadectwa, medale i odznaczenia państwowe i resortowe, listy gratulacyjne, nominacje, sztandary.


f14.jpg

Izba regionalne – sprzęty użytku codziennego, narzędzia gospodarcze, stroje ludowe, dokumenty dotyczące historii regionu, zabytkowe tablice i symbole.


f15.jpg

Ogromna praca włożona dla zachowania, zabezpieczenia i odnowienia posiadanych eksponatów spowodowała, że nasze zbiory mogą konkurować ze zbiorami wielu muzeów drogowych w Europie, a niektóre nie mają równych sobie, dlatego szczucińska muzealna ekspozycja decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w maju 1992 roku została wpisana do rejestru zabytków jako dobro narodowe.

Po reformie drogownictwa przeprowadzonej w 1991 roku zgromadzone unikatowe zbiory muzealne zostały zagrożone i placówka szczucińska znalazła się w trudnej sytuacji finansowej. Dla ratowania placówki z inicjatywy opiekuna zbiorów Marcelego Bochenka i byłego Naczelnego Dyrektora Okręgu Dróg Publicznych w Krakowie inż. Jerzego Bajera w dniu 8 lipca 1992 roku została powołana Fundacja Ochrony Zabytków Drogownictwa, której głównym celem działania jest wspieranie i finansowanie rozwoju muzealnictwa drogowo – mostowego w kraju.

Fundacji działa na obszarze RP i ma siedzibę w Szczucinie. Fundacja Ochrony Zabytków Drogownictwa jest organizacją pożytku publicznego.


f16.jpg
od lewej: Władysław Kowal, Edward Wilczopolski, Jerzy Januś, Jacek Bojarowicz, Jadwiga Krzyżek, Krzysztof Raj, Jerzy Bajer, Marceli Bochenek  

Hasłem prowadzącym tych ośmiu członków założycieli jest „ocalić od zapomnienia...” pięknej historii, tradycji i osiągnięć polskich drogowców, dlatego wzięli na siebie zadanie zorganizowania i wybudowania ekspozycji muzealnej na światowym poziomie. Nawiązana wzorowa współpraca Fundacji OZD z Generalną Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, w wyniku której osiągnięto należyte warunki do ratowania i eksponowania pamiątek drogowych i historii polskiego drogownictwa uwieńczona została powołaniem Wydziału Historii Drogownictwa w strukturach centralnych                      

            Wydział Historii Drogownictwa jest komórką organizacyjną Biura Administracyjnego Generalnej dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Siedziba Wydziału znajduje się w Szczucinie., w powiecie dąbrowskim województwa małopolskiego.

Wydział Historii Drogownictwa działa na podstawie:

- ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2004 r. Nr. 204, poz. 2086),

- zarządzenia Nr 27 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 29 września 2004 r. zmieniającego zarządzenia w sprawie nadania Regulaminu Organizacyjnego GDDKiA.

- regulaminu organizacyjnego GDDKiA

- regulaminu Wydziału Historii Drogownictwa

Nadzór nad Wydziałem sprawuje Dyrektor Generalny Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad za pośrednictwem Biura Administracyjnego.

            Celem Wydziału jest zapewnienie ochrony zabytków drogownictwa poprzez ich gromadzenie
i zabezpieczanie oraz rozpowszechnianie wiedzy na temat.

Do zadań Wydziału należy w szczególności:

 

1.      gromadzenie dóbr kultury i materiałów dokumentacyjnych związanych z   

         drogownictwem,

2.      inwentaryzowanie, katalogowanie i udostępnianie do opracowań naukowych

         zgromadzonych eksponatów, zbiorów i materiałów dokumentacyjnych

3.      systematyczne uzupełnianie zbiorów nowymi nabytkami

4.      przechowywanie zgromadzonych zbiorów w warunkach zapewniających im

         bezpieczeństwo i magazynowanie ich w sposób dostępny dla badań naukowych,

5.      zabezpieczanie oraz konserwacja zbiorów i eksponatów,

6.      organizowanie wystaw stałych, czasowych i objazdowych,

7.      prowadzenie działalności edukacyjnej,

8.      udostępnianie zbiorów dla celów naukowych i edukacyjnych,

9.      opracowywanie i wykonywanie modeli maszyn i urządzeń drogowych,

10.    współpraca z Fundacją Ochrony Zabytków Drogownictwa,

11.    współpraca ze wszystkimi jednostkami drogowymi samorządu terytorialnego i

         podmiotami prywatnymi w zakresie ochrony zabytków drogownictwa w kraju i  

         zagranicę,

12.    współpraca z krajowymi i zagranicznymi instytucjami zajmującymi się  

         działalnością, o której mowa w § 8 w celu upowszechniania wiedzy w zakresie

         drogownictwa objętym działalnością Wydziału oraz udzielenie pomocy i fachowych  

         porad,

13.     współpraca z oddziałami terenowymi GDDKiA w zakresie działalności skansenów i  

         izb pamięci Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad.

 

Wydziałem kieruje Naczelnik i ponosi odpowiedzialność za całokształt pracy kierowanego przez siebie Wydziału przed Dyrektorem Generalnym Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad.

Do zadań Naczelnika Wydziału należy w szczególności:

a)      nadzór nad zbiorami i majątkiem

b)      reprezentowanie wydziału na zewnątrz w ramach wykonywanych zadań

c)      planowanie wydatków finansowych w ramach planów rzeczowych i finansowych, przedkładanie ich do zatwierdzania Dyrektorowi Generalnemu GDDKiA oraz opracowywanie sprawozdań z wykonywania tych planów,

d)      bezpośrednie kierownictwa nad personelem pomocniczym Wydziału,

e)      dbałość o odpowiedni dobór pracowników i wykonawców zapewniający poziom fachowy wykonywanych zadań.

 

Szanowna Rodzino Drogowców.

Dzielę się z Wami z radością informacjami o pracy Wydziału, który funkcjonuje od 1 stycznia 2005 roku.

                       Dzięki uprzejmości i życzliwości Redakcji Biuletynu informacje o naszej pracy będą podawane w każdym kolejnym numerze Biuletynu.

                        Serdecznie proszę o współpracę i pomoc w dokumentowaniu pięknej historii polskiego drogownictwa, a tym samym wypełnić szlachetną powinność wobec tych twórców, którzy byli przed nami i wobec tych, którzy przyjdą po nas...

 

 

                                                                                  Marceli Bochenek

                                                                Naczelnik Wydziału Historii Drogownictwa

                                                       w Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych   i  Autostrad