viatoll 
PLPL
BIP 

ODDZIAŁY:

GDDKiA Oddział Gdańsk Oddział Olsztyn Oddział Białystok Oddział Warszawa Oddział Lublin Oddział Bydgoszcz Oddział Poznań Oddział Szczecin Oddział Zielona Góra Oddział Łódź Oddział Wrocław Oddział Opole Oddział Katowice Oddział Kraków Oddział Kielce Oddział Rzeszów Oddział Szczecin Oddział Gdańsk Oddział Olsztyn Oddział Białystok Oddział Zielona Góra Oddział Poznań Oddział Bydgoszcz Oddział Warszawa Oddział Wrocław Oddział Łódź Oddział Kielce Oddział Lublin Oddział Opole Oddział Katowice Oddział Kraków Oddział Rzeszów

Oddział w Bydgoszczy
ul. Fordońska 6
85-085 Bydgoszcz

tel. centr. 52 323 45 00
fax 52 323 45 04
NIP 554-22-52-485

e-mail: sekretariat_byd@gddkia.gov.pl

Oddział w Gdańsku
ul. Subisława 5
80-354 Gdańsk

tel. centr. 58 511 24 00
fax 58 511 24 05
NIP 584-24-56-536

e-mail: sekretariat_gdansk@gddkia.gov.pl

Oddział w Białystoku
ul. Zwycięstwa 2
15-703 Białystok

tel. centr. 85 664 58 00
fax 85 651 37 83
NIP 542-27-52-914

e-mail: sekretariat_bialystok@gddkia.gov.pl

Oddział w Katowicach
ul. Myśliwska 5
40-017 Katowice

tel. centr. 32 258 62 81
fax 32 259 87 10
NIP 954-24-02-923

e-mail: kat_sekretariat@gddkia.gov.pl

Oddział w Kielcach
ul. Paderewskiego 43/45
25-950 Kielce

tel. 41 34 03 900, 41 345 74 31
fax 41 366 48 04
NIP 657-03-86-703

e-mail: sekretariat_kielce@gddkia.gov.pl

Oddział w Krakowie
ul. Mogilska 25
31-542 Kraków

tel. centr. 12 417 25 00
fax 12 411 01 18
NIP 675-12-72-475

e-mail: sekretariat_krakow@gddkia.gov.pl

Oddział w Lublinie
ul. Ogrodowa 21
20-075 Lublin

tel. 81 532 70 61
fax 81 743 71 68
NIP 712-24-27-134

e-mail: sekretariat_lublin@gddkia.gov.pl

Oddział w Łodzi
ul. Irysowa 2
91-857 Łódź

tel. centr. 42 233 96 00
fax 42 233 96 08
NIP 725-17-13-273

e-mail: sekretariat_lodz@gddkia.gov.pl

Oddział w Olsztynie
ul. Warszawska 89
10-083 Olsztyn

tel. centr. 89 521 28 00
fax 89 527 23 07
NIP 739-32-79-711

e-mail: sekretariat_olsztyn@gddkia.gov.pl

Oddział w Opolu
ul. Niedziałkowskiego 6
45-085 Opole

tel. centr. 77 401 63 00
fax 77 454 44 68
NIP 754-00-03-773

e-mail: sekretariat_opole@gddkia.gov.pl

Oddział w Poznaniu
ul. Siemiradzkiego 5a
60-763 Poznań

tel. centr. 61 866 88 21
fax 61 864 63 69
NIP 779-21-73-262

e-mail: sekretariat_poznan@gddkia.gov.pl

Oddział w Rzeszowie
ul. Legionów 20
35-959 Rzeszów

tel. centr. 17 853 40 71 do 74
fax 17 853 64 84
NIP 813-11-06-223

e-mail: sekretariat_rzeszow@gddkia.gov.pl

Oddział w Szczecinie
Al. Bohaterów Warszawy 33
70-340 Szczecin

tel. centr. 91 432 53 00
fax 91 484 39 97
NIP 852-23-53-687

e-mail: sekretariat_szczecin@gddkia.gov.pl

Oddział w Warszawie
ul. Mińska 25
03-808 Warszawa

tel. centr. 22 209 25 00
fax 22 698 60 45
NIP 113-20-97-244

e-mail: sekretariat_warszawa@gddkia.gov.pl

Oddział w Wrocławiu
ul. Powstańców Śląskich 186
53-139 Wrocław

tel. centr. 71 334 73 00
fax 71 367 17 69
NIP 899-24-41-331

e-mail: sekretariat.wroclaw@gddkia.gov.pl

Oddział w Zielonej Górze
ul. Boh. Westerplatte 31
65-950 Zielona Góra

tel. centr. 68 327 10 68
fax 68 325 34 68
NIP 929-01-16-588

e-mail: sekretariat_zga@gddkia.gov.pl

Serwis GDDKiAGDDKiA200 lat Centralnej Administracji Drogowej

Pierwsza w Polsce ustawa o finansowaniu dróg publicznych

31-08-2019

W XX wieku w dobie motoryzacji jednym z głównych mierników rozwoju gospodarczego każdego kraju stał się stan dróg oraz nakładów ponoszonych na ich budowę i utrzymanie. Aby zapewnić odpowiedni rozwój i utrzymanie dróg niezbędne jest wygospodarowanie w budżecie państwa odpowiednio wysokich środków na ten cel. W powojennej Polsce taką ustawę przyjęto 22 lata temu.

GDDKiA

Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku pierwsze próby zabezpieczenia dochodów na budowę dróg podjął Melchior Nestorowicz. Ustawa z 1931 roku o Państwowym Funduszu Drogowym miała zagwarantować stały, ciągły dopływ funduszy na rozwój i utrzymanie sieci drogowej. Mimo, iż z różnych powodów na jej mocy nie zdołano zapewnić wystarczających środków to jednak dzięki stałym wpływom pozwalała stopniowo budować i modernizować polskie drogi w okresie międzywojennym. Po drugiej wojnie światowej nie powrócono do tego modelu finansowania a ówczesne władze przeznaczały na drogi środki stosownie do centralnie sterowanych planów gospodarczych kraju. Dopiero po transformacjach ustrojowych, czerpiąc z doświadczeń przedwojennych, na nowo powrócono do podobnego modelu finansowania dróg. Przejawem tego była ustawa z 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym, który rozpoczął funkcjonowanie dziesięć lat później, w 2004 roku.

 

Jednak przełom w finansowaniu dróg stanowiła, pierwsza w Polsce, ustawa z 29 sierpnia 1997 roku o finansowaniu dróg publicznych. Ustawa regulowała ogólne zasady finansowania budowy, modernizacji, utrzymania i ochrony dróg publicznych oraz zarządzania nimi. Określała min., że zadania te finansowane są przez:

  1. Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej, za pośrednictwem Generalnego Dyrektora Dróg Publicznych, w odniesieniu do:
    1. dróg krajowych poza granicami miast
    2. odcinków dróg krajowych o przeważającym ruchu tranzytowym i obwodnic położonych w granicach miast, w których przewodniczącym zarządu jest prezydent miasta,
  2. wojewodę, w odniesieniu do:
    1. dróg wojewódzkich poza granicami miast,
    2. dróg wojewódzkich w granicach miast,
    3. dróg krajowych w granicach miast, w których przewodniczącym zarządu jest prezydent miasta,
  3. Zadania w zakresie finansowania budowy, modernizacji, utrzymania i ochrony dróg gminnych i lokalnych miejskich, oraz zarządzania nimi, jako zadania własne, finansowane są z budżetów gmin.

Przepisy ustawy nie miały zastosowania do autostrad płatnych.

 

Najważniejszym zapisem ustawy był artykuł 3, który określał wysokość środków przeznaczanych na budowę i utrzymanie dróg. Stanowił on, że wydatki związane z budową, modernizacją, utrzymaniem i ochroną dróg, o których mowa w ustawie oraz zarządzaniem nimi ustala się w ustawie budżetowej w wysokości nie mniejszej niż 30% planowanych na dany rok wpływów z podatku akcyzowego od paliw silnikowych. Zapis ten oznaczał, że przy rosnącym ruchu samochodowym środki na budowę dróg będą rosły wraz z jego wzrostem.

 

Ustawa określała również, że subwencja drogowa zrekompensuje gminom utracone dochody z tytułu częściowej likwidacji podatku od środków transportowych. Ustalono ją na poziomie nie mniejszym niż 6,66% planowanych na dany rok wpływów z podatku akcyzowego od paliw silnikowych.

 

W ustawie określono procentowy podział środków i tak środki, o których mowa w ustawie przeznaczono na finansowanie:

  1. dróg krajowych w wysokości 54%,
  2. dróg krajowych o ruchu tranzytowym i obwodnic w granicach miast w wysokości 14%,
  3. dróg krajowych w granicach miast, których przewodniczącym zarządu jest prezydent miasta i dróg wojewódzkich w wysokości 32%.

 

Ustawa określała również, że środki finansowe mogą być przeznaczone na finansowanie zadań w zakresie zwiększenia bezpieczeństwa ruchu drogowego, wynikających z przepisów o drogach publicznych. W ustawie znalazł się zapis, iż Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, może zmienić wysokość środków przeznaczonych na finansowanie dróg w granicach do pięciu punktów procentowych. Ustawa nakładała, na podmioty prowadzące działalność gospodarczą, obowiązek udziału w kosztach budowy, modernizacji oraz utrzymania dróg, jeżeli użytkowanie tych dróg jest związane bezpośrednio z potrzebami tych podmiotów i jeżeli działalność ta powodować będzie ponad 20% ogólnego obciążenia drogi.

 

Ustawa weszła w życie 1 stycznia 1998 roku, została znowelizowana w 2002 roku a ostatecznie uchylona ustawą z dnia 16 grudnia 2005 roku o finansowaniu infrastruktury transportu lądowego.