viatoll 
PLPL
BIP 

ODDZIAŁY:

GDDKiA Oddział Gdańsk Oddział Olsztyn Oddział Białystok Oddział Warszawa Oddział Lublin Oddział Bydgoszcz Oddział Poznań Oddział Szczecin Oddział Zielona Góra Oddział Łódź Oddział Wrocław Oddział Opole Oddział Katowice Oddział Kraków Oddział Kielce Oddział Rzeszów Oddział Szczecin Oddział Gdańsk Oddział Olsztyn Oddział Białystok Oddział Zielona Góra Oddział Poznań Oddział Bydgoszcz Oddział Warszawa Oddział Wrocław Oddział Łódź Oddział Kielce Oddział Lublin Oddział Opole Oddział Katowice Oddział Kraków Oddział Rzeszów

Oddział w Bydgoszczy
ul. Fordońska 6
85-085 Bydgoszcz

tel. centr. 52 323 45 00
fax 52 323 45 04
NIP 554-22-52-485

e-mail: sekretariat_byd@gddkia.gov.pl

Oddział w Gdańsku
ul. Subisława 5
80-354 Gdańsk

tel. centr. 58 511 24 00
fax 58 511 24 05
NIP 584-24-56-536

e-mail: sekretariat_gdansk@gddkia.gov.pl

Oddział w Białystoku
ul. Zwycięstwa 2
15-703 Białystok

tel. centr. 85 664 58 00
fax 85 651 37 83
NIP 542-27-52-914

e-mail: sekretariat_bialystok@gddkia.gov.pl

Oddział w Katowicach
ul. Myśliwska 5
40-017 Katowice

tel. centr. 32 258 62 81
fax 32 259 87 10
NIP 954-24-02-923

e-mail: kat_sekretariat@gddkia.gov.pl

Oddział w Kielcach
ul. Paderewskiego 43/45
25-950 Kielce

tel. 41 34 03 900, 41 345 74 31
fax 41 366 48 04
NIP 657-03-86-703

e-mail: sekretariat_kielce@gddkia.gov.pl

Oddział w Krakowie
ul. Mogilska 25
31-542 Kraków

tel. centr. 12 417 25 00
fax 12 411 01 18
NIP 675-12-72-475

e-mail: sekretariat_krakow@gddkia.gov.pl

Oddział w Lublinie
ul. Ogrodowa 21
20-075 Lublin

tel. 81 532 70 61
fax 81 743 71 68
NIP 712-24-27-134

e-mail: sekretariat_lublin@gddkia.gov.pl

Oddział w Łodzi
ul. Irysowa 2
91-857 Łódź

tel. centr. 42 233 96 00
fax 42 233 96 08
NIP 725-17-13-273

e-mail: sekretariat_lodz@gddkia.gov.pl

Oddział w Olsztynie
ul. Warszawska 89
10-083 Olsztyn

tel. centr. 89 521 28 00
fax 89 527 23 07
NIP 739-32-79-711

e-mail: sekretariat_olsztyn@gddkia.gov.pl

Oddział w Opolu
ul. Niedziałkowskiego 6
45-085 Opole

tel. centr. 77 401 63 00
fax 77 454 44 68
NIP 754-00-03-773

e-mail: sekretariat_opole@gddkia.gov.pl

Oddział w Poznaniu
ul. Siemiradzkiego 5a
60-763 Poznań

tel. centr. 61 866 88 21
fax 61 864 63 69
NIP 779-21-73-262

e-mail: sekretariat_poznan@gddkia.gov.pl

Oddział w Rzeszowie
ul. Legionów 20
35-959 Rzeszów

tel. centr. 17 853 40 71 do 74
fax 17 853 64 84
NIP 813-11-06-223

e-mail: sekretariat_rzeszow@gddkia.gov.pl

Oddział w Szczecinie
Al. Bohaterów Warszawy 33
70-340 Szczecin

tel. centr. 91 432 53 00
fax 91 484 39 97
NIP 852-23-53-687

e-mail: sekretariat_szczecin@gddkia.gov.pl

Oddział w Warszawie
ul. Mińska 25
03-808 Warszawa

tel. centr. 22 209 25 00
fax 22 698 60 45
NIP 113-20-97-244

e-mail: sekretariat_warszawa@gddkia.gov.pl

Oddział w Wrocławiu
ul. Powstańców Śląskich 186
53-139 Wrocław

tel. centr. 71 334 73 00
fax 71 367 17 69
NIP 899-24-41-331

e-mail: sekretariat.wroclaw@gddkia.gov.pl

Oddział w Zielonej Górze
ul. Boh. Westerplatte 31
65-950 Zielona Góra

tel. centr. 68 327 10 68
fax 68 325 34 68
NIP 929-01-16-588

e-mail: sekretariat_zga@gddkia.gov.pl

Serwis GDDKiAGDDKiAZ kart historii

Kartka z drogowego kalendarza

Protoplasta Krajowego Funduszu Drogowego - Państwowy Fundusz Drogowy

06-02-2019

Inwestycje i remonty na sieci dróg krajowych zarządzanych przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad możliwe są dzięki środkom gromadzonym przez Krajowy Fundusz Drogowy, który rozpoczął działanie 1 stycznia 2004 roku. Czerpie on jednak z doświadczeń ustawy przyjętej niemal 88 lat temu, czyli ustawy z dnia 3 lutego 1931 r. o Państwowym Funduszu Drogowym (Dz.U. 1931 Nr 16, poz. 81).

Rozwój komunikacji pojazdów wyposażonych w silnik wymuszał zmiany gospodarki drogowej na całym świecie. O ile wcześniej miernikiem stopnia kultury danego kraju była ilość zużywanego mydła, to wraz z rozwojem motoryzacji tym miernikiem stał się stan dróg i wysokość wydatków na ich budowę i utrzymanie. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku, budując nową Polskę, dążąc do najlepszych wzorców i pionierskich rozwiązań, oczywistym stało się, żeby mieć dobre drogi, trzeba na ten cel wygospodarować odpowiednie środki.

 

Skorzystaliśmy z doświadczeń innych europejskich krajów, gdzie takie uregulowania ustawowe już istniały i przynosiły pozytywne efekty: w Czechosłowacji była to ustawa o Funduszu drogowym czeskim (z 14 lipca 1927 r.), a we Włoszech Azienda autonoma statale della strada (z 1 lipca 1928 r.). Uchwalenie polskiego odpowiednika zawdzięczamy staraniom Melchiora Nestorowicza, organizatora administracji drogowej w niepodległej Polsce.

 

Nestorowicz wskazywał, że zabezpieczenie finansów na jednym funduszu pozwoli nie tyle podejmować doraźne naprawy, ale zaplanować wydatkowanie dzięki stałym dochodom, zwłaszcza przy stabilizacji wpływów niezależnych od dotacji państwowych. Po wieloletnich dyskusjach i analizach 3 lutego 1931 roku została przyjęta ustawa, która nadała kształt i napęd polskiemu drogownictwu. Państwowy Fundusz Drogowy czerpał środki m.in. z podatku od samochodów, biletów autobusowych i benzyny, ceł od samochodów, opon, dętek i części motoryzacyjnych, wpływów z kar nakładanych za przekroczenia przepisów porządkowych, z podatku od reklam, a także dotacji z budżetu państwa.

 

Na podstawie tej ustawy wydano szereg rozporządzeń i regulacji. Skrupulatnie określono stawki faktyczne i zryczałtowane z możliwością wyboru rodzaju opodatkowania, terminy wpłat, ulgi, umorzenia, wyłączenia z opłat (np. dla wojska, przemysłu, handlu) powołano odpowiedzialnych urzędników oraz kontrolerów ruchu wśród urzędników służby drogowej. Z założenia wpływy do Funduszu z podatku od samochodów, biletów autobusowych i benzyny miały się zwiększać wraz z rozwojem kraju. Na początku lat 30. XX wieku w Polsce zarejestrowanych było ok. 40 tys. samochodów i ok. 8 tys. motocykli. Opodatkowaniu podlegały również rowery, których obowiązek rejestracji uregulowano w 1937 roku. Dotacje państwowe stanowiły kwoty z kredytów państwowych inwestycyjnych oraz tzw. Funduszu Pracy. Pokaźnym źródłem finansowania prac drogowych, nie wskazywanym bezpośrednio, był szarwark (znaczenie tego słowa wyjaśnimy w kolejnych informacjach dotyczących #200LatAdministracjiDrogowej). Zwłaszcza przy pracach na drogach samorządowych. Zgodnie z założeniem taki model finansowania, choć niewystarczająco gromadzący środki finansowe względem potrzeb, pozwolił po kilku latach funkcjonowania podwoić liczbę inwestycji drogowych. W okresie dziesięciolecia (1924-1934) budowano rocznie w całej Polsce przeciętnie ok. 1140 km nowych dróg o nawierzchni twardej, zaś w okresie 1934 – 1938 przeciętnie ok. 1700 km rocznie. Od 1931 do końca 1938 roku przebudowano blisko 3 tys. dróg stosując na nich nawierzchnię ulepszoną przystosowaną do ruchu samochodowego, głównie z kostki kamiennej, bitumiczną (asfaltową lub smołowaną) lub z klinkieru.

 

Po II wojnie światowej nie powrócono do tego modelu finasowania. Jednak czerpiąc z przedwojennych doświadczeń, 27 października 1994 r. uchwalono ustawę o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym. Rozpoczął on funkcjonowanie 1 stycznia 2004 roku. Dla usprawnienia procesu inwestycyjnego gromadzi on środki finansowe na przygotowanie, budowę, przebudowę, remonty, utrzymanie i ochronę autostrad oraz dróg ekspresowych, a także innych dróg krajowych zarządzanych przez Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad.